Niedobory odporności u dzieci

Rodzaje niedoborów odporności

Zespół ten może być zarówno pierwotny (dziedziczny, spowodowany zaburzeniami genetycznymi), jak i wtórny (rozwija się w wyniku chorób i czynników zewnętrznych).

Pierwotny niedobór odporności u dzieci: jak się rozwija?

Wrodzony niedobór odporności (ID) u dziecka to zakodowane w genomie wrodzone zaburzenie układu odpornościowego. W rezultacie dziecko choruje na ciężkie infekcje, które szybko przechodzą w formy przewlekłe, prowadzą do rozwoju powikłań i uszkodzeń wielu narządów i tkanek w wyniku procesów zapalnych. Pierwotny niedobór odporności bez szybkiej diagnozy i leczenia prowadzi do śmierci dzieci.

Objawy pierwotnego braku odporności mogą być przez długi czas niezauważane przez rodziców, ponieważ postępują na różne sposoby. Pierwotne niedobory odporności nie mają charakterystycznych cech. Rodzice powinni zwrócić uwagę na często nawracające infekcje narządów laryngologicznych, dróg oddechowych, problemy z przewodem pokarmowym, zwłaszcza gdy: chorobom towarzyszą hospitalizacje, przebiegają przez długi czas, istnieje potrzeba długotrwałej antybiotykoterapii z częstymi zmianami preparatów; proste infekcje (ARVI) przebiegają z powikłaniami (ropny nieżyt nosa, ciężkie zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc, powstawanie ropni). Oznaki i objawy pierwotnego niedoboru odporności występują u dzieci w pierwszych tygodniach życia. Lekarz może zwrócić uwagę na częstotliwość zachorowań, podczas badania rozpoznać wady rozwojowe, oznaki osłabienia odporności. Często niedobory odporności są wykrywane przypadkowo, gdy dziecko jest przyjmowane do szpitala i badane z innych powodów.

 Wtórny niedobór odporności. Co to jest?

Jest to naruszenie układu odpornościowego, który nie jest kodowany w genach człowieka, ale jest odpowiedzią na czynniki zewnętrzne i wewnętrzne. Tych czynników jest bardzo wiele, dlatego często wpływają one łącznie na organizm.

Najczęstsze to:

•         zła ekologia, brudne powietrze;
•         promieniowanie jonizujące, ekspozycja na mikrofale;
•         przewlekłe zatrucia;
•         długie przyjmowanie leków (hormony, cytostatyki, leki przeciwzapalne);
•         chroniczne przepracowanie, stres.

Te czynniki zewnętrzne wpływają na wszystkie układy organizmu, w tym na układ odpornościowy.

 Niedobór odpornościowy. Diagnostyka

Rozpoznanie rozpoczyna się od zebrania wywiadu rodzinnego, wysłuchania skarg dziecka lub rodzica (jeśli mówimy o noworodkach, a dzieci jeszcze nie rozmawiają), badaniu. Na podstawie wyników zaleca się laboratoryjne metody badawcze: ogólna analiza krwi i moczu, badania genetyczne, biopsja szpiku kostnego, badania immunologiczne.

Podczas badania lekarz zwraca uwagę na stan skóry: zmiany grzybicze, dystrofie, obrzęki, ropnie, nadżerki.

Leczenie niedoboru odporności

Pierwotne zaburzenia odporności:

•         ograniczenie i zaprzestanie kontaktu z potencjalnymi źródłami infekcji (tłumy chorych, z objawami infekcji);
•         zdrowy tryb życia, obowiązkowe i staranne przestrzeganie higieny osobistej;
•         wyznaczenie antybiotyków o szerokim spektrum działania na tę chorobę;
•         terminowa hospitalizacja;
•         wyznaczenie środków przeciwgrzybiczych i przeciwwirusowych równolegle z antybiotykami;
•         immunorekonstrukcja, terapia substytucyjna, immunomodulatory.

W patologii pierwotnej niezwykle ważne jest odizolowanie dziecka od wszelkich źródeł infekcji. Gdy nie ma zaostrzeń infekcji, dziecko może prowadzić normalne życie. W przypadku pierwotnego niedoboru odporności na tle obniżonej odporności nie zaleca się szczepienia przeciwko następującym patogenom bez konsultacji ze specjalistą:

•         odra;
•         świnka;
•         paraliż dziecięcy;
•         Różyczka;
•         ospa wietrzna;
•         gruźlica.

Szczepionki inaktywowane są zalecane członkom rodziny z dzieckiem z obniżoną odpornością.

Leczenie przeciwbakteryjne obejmuje antybiotyki o szerokim spektrum działania. W przypadku braku szybkiej odpowiedzi na terapię lek zostaje zmieniony. Jeśli wystąpi efekt, dziecko powinno przyjmować antybiotyk przez co najmniej 3-4 tygodnie. Leki można podawać doustnie i pozajelitowo. Jednoczesne stosowanie leków przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych i przeciwpierwotniaczych jest obowiązkowe. W niektórych przypadkach leczenie może trwać całe życie. Obowiązkowe jest również profilaktyczne przyjmowanie leków przeciwbakteryjnych przed następującymi interwencjami: wizyta u dentysty, diagnostyka inwazyjna, operacje.

Słabą odporność można korygować za pomocą:

•         terapia substytucyjna;
•         odbudowa odporności;
•         immunomodulacja.

 Metody leczenia wtórnych niedoborów odporności

Leczenie opiera się na terapii immunotropowej w różnych kierunkach:

•         czynna immunizacja;
•         terapia zastępcza;
•         przyjmowanie leków immunotropowych.

Niedoborom odporności łatwiej jest zapobiegać niż leczyć. 

Zapisz się na wizytę

Może Cię zainteresować